Feijóo marca a "apropiación e o conflito" como os "grandes pecados que minan os idiomas

O presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, aproveitou o acto institucional do Goberno autonómico en recordo ao polígrafo pontevedrés Filgueira Valverde para lanzar unha mensaxe contra a "apropiación e o conflito" respecto a lingua galega, que considera "os dous grandes pecados que minan os idiomas".

Neste sentido, o presidente Feijóo considerou que o galego sobrevive porque "o pobo que o sostén non incorre na apropiación e o conflito" e comparou a Xosé Filgueira con Castelao para afirmar que: "Ambos os dous fuxiron da apropiación e do conflito, por iso non foron figuras efémeras".

O paraninfo do Instituto Sánchez Cantón de Pontevedra acolleu na mañá deste domingo o acto oficial do Goberno galego en homenaxe a Xosé Filgueira Valverde, no propio centro no que o vello polígrafo homenaxeado foi profesor e director entre os anos 1946 e 1976, época na que se gañou o cariño alcume de 'o vello profesor'.

Á súa chegada e acompañado polo presidente da Fundación Filgueira Valverde e fillo do homenaxeado, José Fernando Filgueira Iglesias, Feijóo descubriu unha placa conmemorativa en recordo ao vello polígrafo, cunha cita tomada do seu artigo "A nosa fala", incluído no quinto tomo de 'Adral'.

"Ninguén pode dicir que a lingua é miña, porque é nosa", asegurou Feijóo durante a súa intervención na clausura do acto, recordando que en Galicia "non triunfaron os intentos de patrimonializar" o idioma galego "en beneficio de grupos ou ideoloxías".

"Tampouco tiveron acollida as ideas tendentes a asociar idioma e conflito", insistiu, argumentando a posteriori que na sociedade galega "a realidade do idioma nunca foi conflitiva, senón natural".

XERACIÓN "PLURAL"

Feijóo valorou a "plural" e "fecunda xeración intelectual" á que pertencía Filgueira Valverde, a cuxos integrantes "separábanlles aspectos ideolóxicos importantes e viviron de maneiras diferentes o drama" da guerra "máis incivil". Así, citando o presidente da Real Academia Galega (RAG), Xesús Alonso Montero, "nunca permitiron que as discrepancias secundarias ocultasen a unidade fundamental" en torno a Galicia, a súa cultura e "a súa lingua".

Volvendo sobre a figura de Castelao, o presidente da Xunta resaltou o carácter "profundamente conmovedor" do "esforzo" realizado por Filgueira para "rescatar para o Museo de Pontevedra" o legado do artista e político de Rianxo, "co que discrepara na dirección a seguir polo movemento galleguista".

Fronte aos que optarían polo "ensimesmamento" para preservar o seu "prestixio" en circunstancias "non sempre doados", sinalou Feijóo, Filgueira Valverde foi un "home digno, íntegro e que soubo cumprir co seu deber".

CAPÍTULO "ESENCIAL"

Pola súa banda, Xesús Alonso Montero enxalzou a contribución de Filgueira ao panorama das letras, advertindo de que "se alguén intentase facer desaparecer a súa obra, amputaría un capítulo esencial da cultura galega". Así, citando o académico Xesús Ferro Ruibal, indicou que se o vello polígrafo "non existise", as circunstancias serían diferentes. "Sería probable que moitos de nós seriamos distintos".

Para o presidente da Academia, Filgueira era un "letra-ferido dende os 10 anos", e valorou o historiador Francisco Javier Sánchez Cantón como "impulsor" da obra do polígrafo, que bautizou co seu nome o instituto do que foi profesor e director. Do seu legado bibliográfico, Alonso Montero destacou "Adral" como a obra que podería dar "alimento para 1000 anos", citando o catedrático Basilio Losada.

José Fernando Filgueira, fillo do homenaxeado, agradeceu pola súa parte o apoio da Deputación de Pontevedra e do Museo para achegar o arquivo do seu pai aos investigadores que contribuíron a poñer novamente de relevo a súa obra. Así mesmo, parafraseando o seu proxenitor, quixo referirse á situación da lingua para engadir que "Galicia é a fala". "Se o idioma morre, quedamos sen patria", concluíu.

O acto contou tamén coas intervencións do director do Instituto Sánchez Cantón, Eladio Otero López, e do presidente da Deputación de Pontevedra, Rafael Louzán. Ademais, asistiron o delegado do Goberno en Galicia, Santiago Villanueva; o conselleiro de Cultura, Román Rodríguez; e a presidenta do Parlamento, Pilar Rojo, entre outras autoridades.

O grupo do músico Roi Casal amenizou a celebración con composicións baseadas na obra de Filgueira Valverde e de Rosalía de Castro, finalizando coa interpretación do Himno Galego.