O Museo do Prado énchese da 'gloria' do Mestre Mateo

// @CatedraldeSantiago

O Pórtico da Gloria da Catedral de Santiago de Compostela atópase desde este luns, 28 de novembro, no Museo Nacional do Prado grazas a unha exposición dedicada ao Mestre Mateo, que conseguiu reunir as nove esculturas coñecidas que se conservan da desaparecida fachada exterior do pórtico, entre elas a última localizada hai poucos meses nunha sala próxima ao monumento. "É un soño cumprido", asegurou o director do Museo do Prado, Miguel Zugaza.

A mostra 'Mestre Mateo' foi inaugurada por representantes do Museo do Prado, a Real Academia Galega de Belas Artes e a Fundación Catedral de Santiago, nunha rolda de prensa, na que participaron o director do Museo do Prado; o presidente da Real Academia Galega de Belas Artes, Manuel Quintana; o director da Fundación Catedral, Daniel Lorenzo; o director adxunto de Conservación e Investigación do Museo Nacional do Prado, Miguel Falomir; e o comisario da mostra, Ramón Yzquierdo.

O comisario da exposición (situada nas salas 51 e 51B do Edificio Villanueva) indicou que se trata "dun punto culminante dun proxecto de estudo e difusión da figura do Mestre Mateo, un personaxe fascinante, fundamental para a Catedral de Santiago, a arte de Galicia e o europeo na transición dos séculos XII ao XIII".

APROXIMACIÓN "IMAXINARIA"

Neste sentido, Yzquierdo explicou que a mostra --que estará no museo ata o 26 de marzo do próximo ano-- aborda o "papel desempeñado" do artista na Catedral, que na actualidade é considerado "máis acertadamente" como un director de proxecto que levou a cabo "unha absoluta transformación" desde as perspectivas "artística, litúrxica, simbólica, cerimonial e funcional".

O comisario da exposición avanzou que o visitante se aproximará "imaxinariamente" á catedral medieval vendo ao final do camiño o "gran rosetón da desaparecida fachada do Pórtico da Gloria", así como dúas dovelas mateanas procedentes dun dos arcos laterais da fachada que representan o castigo da luxuria. Posteriormente, segundo destacou, o visitante terá ocasión de deterse nas nove esculturas que se conservan da desaparecida fachada exterior do pórtico, "unha das razóns de ser desta exposición".

A mostra inclúe así mesmo 'Cabalos do cortexo dos Reis Meigos' --reutilizada como material de recheo na escalinata do Obradoiro e recuperada en 1978 conservando restos da policromía-- e 'San Mateo', dúas obras procedentes das fachadas do trascoro e exterior, respectivamente, do coro pétreo de granito realizado por Mateo e o seu taller cara ao ano 1200.

O resto das obras expostas proceden da desaparecida fachada occidental e, entre elas, destacan as esculturas de Salomón e David --que ao desmantelar a fachada foron colocadas no pretil da propia loxia do Obradoiro, onde permaneceron ata a súa recente restauración in situ e posterior traslado para integrarse na mostra-.

Así mesmo, esta exposición supón a primeira aparición da Estatua-columna masculina con cartela, unha figura que foi atopada a comezos do mes de outubro deste mesmo ano no interior da torre das campás da catedral, onde fora utilizada como material de recheo e que se presenta por primeira vez ao público nesta exposición.

Preguntado sobre se espera achar novos retos da obra mateana, o comisario da exposición respondeu que "todo traballo de escavación que se realiza na Catedral, case sempre, dá resultado". "Non descarto, desde logo, que seguirán aparecendo máis pezas e seguramente máis pezas mateanas", resolveu.

Grazas á colaboración de Samsung, os visitantes poderán contar de forma gratuíta cunha tableta con contidos que contextualizan a mostra a través dunha aplicación, así como poderán visitar virtualmente o Pórtico da Gloria e o coro pétreo da Catedral.

"ERA UN SOÑO, CASE UN IMPOSIBLE"

Durante a súa intervención, o director do Museo do Prado, Miguel Zugaza, asegurou que a idea de reunir o grupo "máis importante" de esculturas coñecidas do creador do Pórtico da Gloria "era un soño, case un imposible". "A pesar de ser un proxecto pequeno, non deixaba de ser un empeño literalmente ciclópeo. Traer tan só una destas pesadas figuras de granito ao Prado era en si todo un acontecemento, pero reunir 12 obras, incluído o rosetón que formou parte da fachada románica da Catedral, é un soño cumprido", explicou.

"Dalgunha maneira O Prado, neste esforzo colectivo que se fixo para organizar esta exposición, quere servir ao Mestre Mateo de 'pórtico da súa gloria' e contribuír á merecida fama internacional deste excepcional artista, arquitecto e escultor, do seu orixinalísimo estilo e da calidade sensacional da súa obra compostelá", manifestou Zugaza.

Pola súa banda, o presidente da Real Academia Galega de Belas Artes, Manuel Quintana, mostrouse satisfeito e emocionado por poder mostrar en Madrid a obra do mestre "a excelencia do románico", o que "hoxe é un fito histórico para Galicia". "Hoxe, estou convencido, Galicia está a facer historia, Galicia está seica co máis internacional dos seus creadores presente nun dos principais museos do mundo", defendeu Quintana.

Seguidamente, o director da Fundación Catedral, Daniel Lorenzo, fixo pública a "emoción" que lle produce atopar ao Mestre Mateo dentro das salas do Museo do Prado porque se conseguiu algo que, nun principio, parecía "imposible", e que é un "fito extraordinario". Para Lorenzo, a exposición supón achegar a Madrid "o camiño, a peregrinación a través das pezas que se conservan" e que son "relativamente fáciles de mover" do arquitecto e escultor.

En último lugar, o director adxunto de Conservación e Investigación do Museo Nacional do Prado, Miguel Falomir, lembrou que o "compromiso" do Museo do Prado é mostrar ao público todas as manifestacións artísticas que acolle con "a maior calidade posible"; e agregou que é nesa liña onde se inscribe esta exposición sobre o Mestre Mateo.

PERÍODO DOURADO

O Museo do Prado, a Real Academia Galega de Belas Artes e a Fundación Catedral de Santiago organizan conxuntamente esta exposición monográfica con obras realizadas polo Mestre Mateo para a Catedral de Santiago de Compostela que ofrece ao visitante a oportunidade de coñecer en profundidade un período dourado na historia da basílica, comprendido entre os anos 1168 e 1211.

O catálogo que acompaña á exposición contou coa participación de recoñecidos especialistas como José Carlos Vale Pérez e Ramón Yzquierdo Perrín, ambos os académicos de número da Real Academia Galega de Belas Artes, así como de Manuel Antonio Castiñeiras, da Universidade Autónoma de Barcelona, e do comisario da exposición, Ramón Yzquierdo Peiró, director técnico do Museo Catedral.