Os maiores tamén son xa dixitais

O concepto 'fenda dixital' foi acuñado por Lloyd Morrisett, presidente de Markle Foundation (e un dos pais da popular serie de televisión Barrio Sésamo), para referirse a aqueles que non poden acceder ás tecnoloxías da información e as comunicacións, e en consecuencia, ao mundo dixital. Desde a chegada da internet a mediados da década dos noventa foron identificadas distintas fendas dixitais. A primeira facía referencia ás limitacións de acceso á tecnoloxía de nacións emerxentes, establecendo un serio obstáculo para que os cidadáns deses países gozasen das vantaxes dun mundo hiperconectado.

Pero tamén se fala de 'segundas fendas dixitais', que neste caso están relacionadas con colectivos específicos de persoas que non saben ou non poden facer uso das redes, xa sexa por limitacións na súa educación, formación, por razóns de exclusión social, desarraigamento e mesmo por motivos de xénero. Un destes grupos foi tradicionalmente o dos maiores, aqueles para os que os dispositivos electrónicos e as redes chegaron demasiado tarde nas súas vidas e non souberon facer uso das vantaxes da vida dixital.

Pero isto está a cambiar. De acordo co informe A Sociedade da Información en España 2015 que edita Fundación Telefónica, os internautas de máis de 55 anos alcanzan a media na utilización da internet para actividades produtivas. A porcentaxe de persoas entre 55 e 64 anos que utiliza regularmente as redes aumentou de 34,6% en 2010 a 55,4% en 2014.

A fenda dixital que experimentan os maiores ten outra derivada, outro obstáculo máis difícil de superar: o uso dos distintos servizos e aplicacións da internet como o fai o internauta medio. E isto tamén está a evolucionar, posto que o 84% da poboación entre os 55 e 64 xa utilizaba habitualmente aplicacións de mensaxería como Whatsapp en 2015, o 40% realiza compras en liña (a media española é 43%), o 46,5% leva a cabo operacións bancarias por Internet fronte a unha media do 46,2%, e finalmente, o 46,7% relaciónase coas administracións por vía telemática, superando a media nacional que se sitúa en 46,5%.

Con todo, hai elementos que poden atrasar o peche da denominada fenda gris (grey divide), como o deseño de interfaces de rede, moi afastado das necesidades dunha persoa maior, ou o feito de que moitos dispositivos non teñen un manexo moi intuitivo, factores que poñen en evidencia que os creadores de tecnoloxía non 'entenden' os maiores. É por iso que paralelo aos programas de formación e inclusión debería haber unha oferta adaptada de servizos e aplicacións dixitais. Só así conseguiremos pechar dunha portada a fenda que deixa aos maiores fora da sociedade en rede.